Salvador Dali Eserleri ve Anlamları

Salvador Dali, 11 Mayıs 1904 – 23 Ocak 1989 tarihleri arasında yaşamış İspanyol sürrealist ressamdır.

Gerçeküstücülük akımının öncüsüdür. Eserlerinde kullandığı tuhaf ve çarpıcı imgelerle ünlenmiştir.

En çok bilinen eseri 1931 yılında yapmış olduğu Belleğin Azmi eseridir.

Bu yazımızda ünlü sürrealist ressam Salvador Dali’nin en çok bilinen 25 eseri ve anlamlarını sizler için düzenledik.

1: Salvador Dali Camdan Bakan Kız Tablosu (Girl At A Window), 1925

Salvador Dali bu eseri 1925 yılında yapmıştır. Dali’nin çocukluğundan beri gittiği balıkçı köyünü konu alan bir eserdir. Arkası dönük bir şekilde denizi izleyen kız ise kardeşi Anna Maria’ dır.

2: Salvador Dali Belleğin Azmi Tablosu (The Persistence Of Memory), 1931

Salvador dali en bilinen eseri Belleğin Azmi’ni 1931 yılında tamamlamıştır. Oldukça çarpıcı olan eser ile ilgili birçok yorum yapılmıştır. Neyi anlattığı konusunda uzun uzun konuşulan eserin 2 saat içerisinde yapıldığı söylenmektedir.

Cep saatlerini konu alan eser zamanın akışını simgelemektedir. Dali’nin yumuşaklık ve sertlik anlayışını anlatır.

Tablonun ortasında “canavar” biçiminde bir insan figürü bulunmaktadır. Dalí’nin birçok tablosunda kullandığı bu nesne, sanatçının kendini betimlemesi olarak da düşünülebilir.

Resmin sol alt köşesindeki turuncu saat karıncalarla kaplanmıştır. Dalí; karınca figürünü, ölümü ve kadın üreme organlarını simgelemek amacıyla da kullanmıştır. Bir başka kaynağa göre, karınca çalışkanlığı,sinek ölümü ve yumurta ise kadın üreme organlarını temsil etmektedir.

New York’ta 1932’de sergilenen eseri Dali 250 $’a satmıştır.

3: Salvador Dali Yanan Zürafa, (The Burning Giraffe) 1937

Dali yanan zürafayı erkeksi kozmik kıyamet canavarı olarak nitelendirmektedir. Arka tarafta yanarak gözüken zürafa eserin ana konusudur.

4: Çiçek Başlı Kadın (Woman With Flower Head) 1937 

Çiçek başlı bir kadının çöl ortasında yalnız yürüyüşünün resmedilmesidir. 1937 yılında yapılmış bir eserdir.

5: Salvador Dali Atomik Leda Tablosu 1949

Leda’nın hikayesinin yunan mitolojisine dayandığı düşünülmektedir. Dali resmettiği kadın figürlerinde eşinin yüzünü çizmektedir. Bu eserde olduğu gibi eşi Gala’nın yüzü esere işlenmiştir. Bu durum Dali için adeta bir saplantıdır.

6: Uyanmadan Bir Saniye Önce Nar Etrafında Uçan Arının Sebep Olduğu Rüya – 1944

Dali bu eseri Amerika’da yaşarken 1944 yılında yapmıştır. Sürrealist bir eserdir. Karısı Gala’yı resmetmiştir. Deniz manzarası Port Lligat’a aittir.

Deniz üzerinde yüzen düz bir kayanın üzerinde yükselen uyuyan kadının çıplak vücudunun yanında Dali, askıya alınmış iki su damlacıklarını ve Hristiyanlıkta bir doğurganlık ve diriliş sembolü olan nar tasvir ediyor.

Narın üstünde, geleneksel olarak Bakire’yi sembolize eden bir böcek olan arı uçmaktadır.

Resmin sol üst köşesinde sarı göz gibi bir kaya balığı nardan patlar ve sırayla balıktan Gala’ya saldırmak üzere bir sıçrayan kaplan çıkar ve sokmak üzere olan bir süngülü tüfek vardır.

7: Salvador Dali Son Akşam Yemeği Ayini

1955 yılında yapılmış eser sürrealizmin en iyi örneklediklerindendir.

8: Salvador Dali Picasso Portresi Tablosu 1947

Picasso ve Dali İspanyol’dur. Bu sebeple birlikte oldukça fazla vakit geçirmişlerdir. Fransa’da uzun süre vakit geçiren ikilinin birbirine hayran olması bu eserin oluşumunda etkili olmuştur. Dali’nin Picasso’nun zekâsına ve diline hayran olduğunu betimlemesi ile oluşan eser 1947 yılında yapılmıştır.

9: Salvador Dali Kelebek Tablosu

Kelebekler ile çevrilmiş olan yelken ile farklı bir görüntü oluşturmakta olan gemi oldukça farklı bir etki oluşturmaktadır. Eser baharını gelişini hissettirerek mutluluk hissi vermektedir.

10: Salvador Dali Elma ve Kelebek Tablosu

11: Salvador Dali Ayna

12: St. Anthony’nin Baştan Çıkışı

1946 yılında yapılmıştır. Dali’nin “klasik dönem” ve “rönesans dönemi” eserlerinin bir öncüsüdür.

Anthony’nin Baştan Çıkışı tuval üzerine yağlı boya ile boyanmıştır. Çöl benzeri bir manzara tasvir edilir: masmavi bir gökyüzünde yüksek bulutlar ve koyu, sıcak tonlarla alçak bir ufuk çizgisi.

Anthony figürü sol alt köşede diz çöker. Sağ elinde bir haç tutar ve sol eliyle kendini belirsiz bir biçimde destekler. Bir insan kafatası sağ ayağının yanında yatıyor.

Bir at St. Anthony yaklaşmaktadır fillerin geçit töreni eşliğinde. Filler, baştan çıkarmayı temsil eden sembolik nesneler taşır: göğüslerini tutan çıplak bir kadın heykeli, bir dikilitaş, çıplak, parçalanmış bir dişi gövdeyi sınırlayan bir bina kompleksi ve dikey bir kule. Hayvanlar abartılı, uzun, iğsiz bacaklara sahipler, bu da ağırlıksız görünmelerini sağlamaktadır.

13: Salvador Dali Young Virgin Auto-Sodomized by the Horns of Her Own Chastity Tablosu

Eser 1954 yılında yapılmıştır. Dali bu resmi yaparken 1930’ların seks dergilerindeki bir fotoğraftan esinlenmiştir.

Otobiyografisini ondan izinsiz yayınlayan kız kardeşini cezalandırmak için onu resmetmiştir. Kadının kalçaları gergedan boynuzlarındandır.

14: Büyük Mastürbatör (The Great Masturbator)

Büyük Mastürbatör, 1929’da yapılmış sürrealist bir Salvador Dali tablosudur.

Resmin merkezinde, Katalonya’nın deniz kıyısı boyunca Cap de Creus’taki doğal kaya oluşumunun şekline dayanarak profilin aşağıya doğru bakan çarpık bir insan yüzü vardır.

Benzer bir profil Dalí’nin iki yıl sonraki daha ünlü Belleğin Azmi tablosunda da görülür. Çıplak bir kadın figürü (Dalí’nin o zamanki yeni ilham perisi Gala’ya benzeyen) başın arkasından yükselir; bu, başlığın önerdiği mastürbasyon fantezisi olabilir.

Kadının ağzı bir erkeğin kasıklarına yakın bir konumdadır.

Merkezi kafa figürünün arkasında, iki kaya oluşumu ve saksı kuru bir bitki görülebilir, bitkinin saksısı alt kayanın üzerine yerleştirilirken, diğer kayanın üstüne gerçekçi olmayan bir şekilde dengelenir. Bu bölümün Dalí’nin diğer sanat eserlerinin çoğunda bulunan gerçeklikten kaçış fikrini temsil ettiği düşünülmektedir.

15) Salvador Dali Basket of Bread (Ekmek Sepeti)

Resim, bir masanın kenarına yakın duran bir sepet içinde bir somun ekmek tasvir ediyor. Dalí’nin resimlerinde ekmek kullanımı, kişinin diyetinin temelinden çok daha fazlasıdır.

Bu durumda, Dalí’nin mesajını anlamak için resim sırasındaki politik bağlama, bir sanatçı olarak ilerlemesine, toplumsal inançlarına ve resimde ekmeğin nasıl kullanıldığına bakılmalıdır.

16: Salvador Dali Tuna Fishing Tablosu

1966-1967’de Salvador Dalí tarafından yapılmıştır ve birçok kişi tarafından Dalí’nin son şaheserlerinden biri olarak görülmektedir.

Resimdeki insanların ve büyük balıkların şiddetli mücadelesi ile düzensiz bir şekilde resmedilmiştir. Altın bir bıçak balığı keser ve masmavi deniz kanla kızarır.

17: Galatea of the Spheres

Galatea of the Spheres, Salvador Dalí’nin 1952 yılında yaptığı bir tablodur. Salvador Dalí’nin karısı ve ilham perisi Gala Dalí, sürekli bir dizi halinde düzenlenmiş bir dizi küreyle birbirine bağlandığını göstermektedir.

Galatea adı, erdemiyle ünlü Klasik mitolojinin deniz perisi anlamına gelir ve aynı zamanda yaratıcısı Pygmalion tarafından sevilen heykeli de ifade edebilir.

18: Metamorphosis of Narcissus

Metamorphosis of Narcissus, 1937 yılında Salvador Dali tarafından resmedilen sürrealist bir yağlı boya tablodur.

Dalí’nin paranoyak eleştirel dönemine aittir ve Yunan Narcissus mitini yorumladığını göstermektedir. Narcissus’ un bir havuzda oturduğunu ve aşağı doğru baktığı görülmektedir.

19: Christ of Saint John of the Cross

Christ of Saint John of the Cross, Salvador Dalí’nin 1951 yılında yaptığı Glasgow’daki Kelvingrove Sanat Galerisi ve Müzesi koleksiyonunda yer alan bir tablodur.

İsa Mesih’i bir tekne ve balıkçılar ile tamamlanmış bir su kütlesi üzerinde yüzen karanlık bir gökyüzünde haç üzerinde tasvir ediyor.

20: Soft Construction with Boiled Beans (Haşlanmış Fasülyeli Yumuşak Yapı) (İç savaş Önsezisi)

İspanyol sürrealist sanatçı Salvador Dalí’nin 1936 yılında yaptığı tablodur.

Dalí, İspanya İç Savaşı’nın dehşetini temsil eden parçayı yarattı ve çatışma başlamadan sadece altı ay önce resmetti.

Daha sonra savaşın başlamadan çok önce gerçekleşeceğinin farkında olduğunu iddia etti ve çalışmalarını “bilinçaltı zihninin peygamberlik gücünün” kanıtı olarak gösterdi.

21: Swans Reflecting Elephants (Filleri Yansıtan Kuğular)

Filleri Yansıtan Kuğular, Salvador Dalí’nin 1937 yılında yapmış olduğu tablosudur. Bu tablo Dalí’nin paranoyak eleştirel dönemindendir.

Tabloda ağaçların önündeki üç kuğu göle yansır, böylece boyunları fillerin gövdeleri haline gelir, ağaçlar fillerin bacakları olur.

22: Istakoz Telefon (Afrodizyak Telefon)

1936 yılında Salvador Dalí tarafından sürrealist sanatın önde gelen koleksiyoncusu İngiliz şair Edward James (1907-1984) için oluşturulan bir Sürrealist eserdir.

23: The Madonna of Port Lligat

The Madonna of Port Lligat, 1949 yılında Salvador Dali tarafından yapılan sürreal bir tablodur.

24: Cartel de Don Juan Tenorio

Cartel de Don Juan Tenorio, İspanyol sürrealist Salvador Dalí’nin 1949 tarihli bir tablosudur.

25: Salvador Dali’nin Son Resmi: The Swallow’s Tail (Kırlangıç Kuyruğu)

The Swallow’s Tail (Kırlangıç Kuyruğu), Salvador Dalí’nin son resmi idi. René Thom’un matematiksel felaket teorisine dayanan bir serinin son bölümü olarak Mayıs 1983’te tamamlandı.