Bizans İmparatorluğu (Doğu Roma İmparatorluğu): Kuruluşu,Yükselişi ve Yıkılışı
Tarihin en büyük imparatorluklarından biri olan Bizans imparatorluğu, adına onlarca film yapılmış olan imparatorluklardan biridir. Buna rağmen hakkında çok ayrıntılı bilgi bulunmaz. Bizans imparatorluğu için mizahi tanımlara ulaşmak mümkündür ancak imparatorluğun çok katı kuralları bulunduğu da tarih kitaplarında yazmaktadır.
Bizans İmparatorluğu Ne Zaman ve Nasıl Kuruldu?
Bizans imparatorluğu Roma imparatorluğu olarak da bilinmektedir. 395 yılında Bizans’ta kurulmuştur. Roma kralı 1. Teodos‘un ölümünden sonra topraklara sahip çıkılması gerekiyordu. Teodos’un iki veliaht oğlu vardı. Bu durum Roma İmparatorluğunun ikiye bölünmesine sebep oldu.
Roma imparatorluğunun toprakları önemli ticaret merkezlerinin yer aldığı ve yolların geçtiği alanları içeriyordu. Bu nedenle değeri büyük olan bir alandı ve korunması gerekiyordu. Bizans imparatorluğu Roma imparatorluğunun ikiye ayrılmasından sonra toprakları tehditlere karşı korumayı başaran Constantine tarafından kuruldu. İmparatorluğun başkenti Constantinopolis‘tir.
Constantine, Bizans imparatorluğunu kurma döneminde yaptığı savaşlarla Arap saldırılarına ve Bulgarların deniz yollarını tutma direnişlerini yok etti. Böylelikle hem toprakları güçlendirerek hem de önemli bir merkezinde kazanılmasını sağladı. Bizans İmparatorluğunun merkezi için şimdiki adıyla İstanbul demek mümkündür.
Bizans İmparatorluğunun Sınırları Nedir?
Bizans imparatorluğunun kurulduğu topraklar ve sınırları hakkında farklı bilgiler bulunuyor. Balkan Yarımadası, Balkan yarımadasının kuzeyindeki Tuna, Tuna’nın güneydoğusundaki Sirmium’dan, İşkoda’nın kuzeyinde Adriyatik, Doğu piskoposlukları ve Pontus, Kafkas kıyıları, Gürcistan, Ermenistan ve Edessa bölgesinin Bizans imparatorluğunun sınırlarını içerdiğine dair bilgilere ulaşılıyor. Bu toprakların Doğu Roma toprakları olduğu biliniyor. Bizans imparatorluğu, sürekli gelişme gösteren bir imparatorlukken yapılan yanlış stratejiler imparatorluğun bölünmesine sebep olmuştur.
Bizans İmparatorluğu’nun Özellikleri
Bizans, tarihte 1125 yıl ayakta kalmış olan bir imparatorluktur. Bu imparatorluk için antik yunan kenti tanımlaması da yapılır. Lüks tutkunu hükümdarları olduğundan söz edilen imparatorluk hükümdarlarının tatlıyı çok sevdiği bilgisi yer almaktadır. Farklı kültürlerin iç içe bulunduğu imparatorluk, gelişme bakımından gerekli olan eğitim, bilim ve sanat alanlarında özel bir yere sahiptir.
Bulgar erkeklerinin o dönemde kör edildiği bilinirken, erkeklerin sakal bırakma modası o dönemde başladı. Edebiyat alanında ilerleyen Bizanslılar, dini resimlerin kullanılmasını yasaklamışlardı.
İmparatorluk tarihinde ilk kadın hükümdar Bizans İmparatorluğunda hüküm sürdü. Ordularında yunan ateşi adını verdikleri bir sıvıyla, denizi ateşe verdikleri söylenmektedir. Bizanslıların kendi amblemlerini yaptıkları ve bu amblemin büyük güç anlamına geldiği bizansın özellikleri arasında yer alıyor.
Bizans İmparatorluğunun Son Hükümdarı Kimdir?
Bizans imparatorluğunun son hükümdarı, XI. Konstantinos Paleologos’tur. 1449 – 1453 yılları arasında imparatorluk yapmıştır. II. Manuil ile Makedonyalı Sırp Dejanović Hanedanı ailesinin kızlarından olan Helene’in dördüncü oğludur. Hükümdarlığı Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethetmesiyle son bulmuştur.
Bizans İmparatorluğu Ne Zaman Ve Nasıl Yıkıldı?
Tarihte yüzyıllar boyunca ayakta kalmış olan Bizans imparatorluğu 1453 yılında Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’u almasıyla yıkılmıştır. Anadolu Selçuklu devleti kuruluşundan itibaren her zaman Bizans imparatorluğu için büyük bir tehdit oluşturmuştu.
O dönemde haçlı seferleri yapılmış ve haçlı seferleri sonrasında kazanılan topraklar Bizanslılara verilmeyerek küçük krallıklar kuruldu. Anadolu’da o tarihlerde küçük beylikler kurulmuş olduğundan bu küçük beylikler krallıklarla karşı karşıya geliyordu.
Beyliklerin Bizans’a karşı üstünlük sağlaması, küçük Bizans krallıklarının Anadolu beylikleri arasında sıkışıp kalmasına sebep oldu. Son dönemlerde İmparatorlukta taht kavgaları başladı ve hatta Osmanlı Devletince bazı hükümdarlara yardımlar yapıldı.
Ancak Haçlı seferleri sonrası 4 yıl süren taht kavgaları ve XI.Konstantinos’un yanlış stratejileri ve Osmanlılar karşısında üstünlük sağlayamaması bu imparatorluğun çöküşünü sağladı. Anadolu’yu kuşatan Osmanlılar, İstanbul’u da Fatih Sultan Mehmet’in ordusuyla kuşatarak Bizans İmparatorluğunu yok etmişlerdir.
