Anadolu’ya Yazıyı Getiren Uygarlık Asurlular

Anadoluya yazıyı getiren ilk uygarlık Asurlulardır.

Anadolu’ya yazıyı getirmeleriyle büyük bir yarar sağlayan Asurluların kimler olduğu merak edilmektedir.

İlk çağdaki Mezopotamya uygarlıklarının en büyüklerinden olan Asurlular hakkındaki bilgiler şöyledir;

Asurlular Kimdir?

Asurlular Mezopotamya topraklarında varlık süren en önemli imparatorluklardan birisidir. Antik çağlarda hüküm sürmüş olan bu büyük uygarlık adını tanrıları Assur’dan (Aşur ya da Ashur) almıştır.

Tarihte uzun süre varlık gösteren Asurluların tarihi bilim adamları tarafından üç bölüme ayrılmaktadır. Bunlar Eski Asur dönemi, Orta Asur dönemi ve Yeni Asur dönemidir.

Bu dönemlerde çeşitli yıkılma tehlikeleri yaşamışlar ancak başarılı girişimler sonucunda varlık sürdürmeye devam etmişlerdir.

Asurlular Nerede Ve Ne Zaman Kurulmuştur? Başkentleri Neresidir?

Asurlular bugünkü Kuzey Irak topraklarında yer alan ve Dicle nehri kıyısında bulunan Asur şehrinde kurulmuşlardır. Şehir Şakrat şehri olarak da anılmaktadır.

Asurluların kuruluş tarihi ise M.Ö 2500 yıllarıdır. Asurlular ilk ortaya çıktıkları dönemde Sami bir toplulukken zaman içinde topraklarını geliştirerek büyük bir imparatorluk halini almışlardır.

Asurluların ilk başkenti kurulduğu şehir olan Asur şehri olmuştur. Daha sonra toprakların genişlemesiyle Kar-Tukulti- Ninurti başkentlik yapmıştır.

Sonraki dönemlerde ise II. Asurnasirpal zamanında başkent Kalhu (Nimrut) şehri olmuştur. Daha sonra ise II. Sargon tarafından Dur-Sarrukin (Korsabad) başkent ilan edilmiştir.

Sargon’dan sonraki kral tarafından Ninova şehri başkent ilan edilmiş ve devlet yıkılıncaya kadar devlete Ninova şehri başkentlik yapmıştır.

Asurlular’ın Özellikleri

Asurlular tarihte önemli bir yere sahiptirler. Özellikle Anadolu’ya yazıyı getirmiş olmaları önemlidir. Çünkü çivi yazısı Anadolu’ya Asurlular aracılığıyla gelmiştir. Böylece Anadolu tarihi çağlar arasında yer almaya başlamıştır.

Ayrıca kurdukları ticaret kolonileriyle ticaret hayatının gelişmesini sağlamışlardır. Ayrıca dünyanın ilk kütüphanesini kurarak tarihin öğrenilmesine öncülük etmişlerdir. Kurdukları kütüphane başkentleri Ninova’da bulunmuştur.

Asurlular’ın bilinen özelliklerinden bazıları şunlardır;

• Asurlular sami bir toplulukken zaman içinde imparatorluk halini almışlardır. Yaptıkları ticaret topraklarının genişlemesini kolaylaştırmıştır.
• Mezopotamya’da kurulan imparatorluk topraklarını Mısır, Orta Anadolu ve İran topraklarında hüküm sürmüştür.
• Aşur isimli tanrıya inanmışlardır ve tanrılarının tapınağı Asur kentindedir.
• Fethettikleri topraklardaki halkı sürerek toprakların Asurlulaşmasını sağlamışlardır.
• Asurlular Sümerlere ait çivi yazısını kullanmışlardır.
• Asurlular Ninova kentinde ilk kütüphaneyi kurmuşlardır.
• Asurluların son büyük kralının Asurbanipal olduğu bilinmektedir. Ayrıca Asurbanipal dönemi imparatorluğun en parlak ve sınırlarının en geniş olduğu dönemdir.
• Asurlularda bilinen ünlü kadın kahramanın adı Şammuramat’tır (Semiramis).
• Merkezi devlet yönetimini uygulamışlardır ve bu yönetimi uygulayan ilk imparatorluk olma özelliğine sahiptirler.
• Ülkeyi eyaletlere ayırmışlardır ve eyaletleri valiler yönetmiştir.
• Asurlular güçlü bir orduya sahip olmuşlardır ve ilk süvari sınıfını kurmuşlardır. Orduları sayesinde katıldıkları savaşlarda başarılı olmuşlar ve çok can almışlardır. Bu sepele acımasız olarak bilinmektedirler.
• Asurlular sanata önem vermişlerdir. Heykeltıraşlık ve kabartma sanatında gelişmişlerdir.
• Çok sert kanunları uygulamışlardır.
• Ok ve mızrak gibi araçları savaşlar sırasında kullanmışlardır.
• Asurlular’a ait Anadolu’da bulunan ticaret kolonisi Kültepe’de bulunmuştur.

Acımasız bir imparatorluk olarak bilinen Asurlular imparatorluklarının varlığını halkı korkutarak ve ülkeleri vergiye bağlayarak sürdürmüşlerdir.

Asurluların En Çok Ticaret Yaptığı Anadolu Şehirleri Nerelerdir?

Asurluların en çok ticaret yaptığı şehir Kayseri Kültepe (Kaniş) olmuştur. Ayrıca Alişar, Hattuşaş (Boğazköy), Karahöyük ve Aneş şehirleridir. Kültepe’de bulunan yazıtlar hala okunmaya ve Asurlular hakkında bilinmeyenleri aydınlatmaya çalışılmaktadır.

Asurlular Ne Zaman ve Nasıl Yıkıldı?

Büyük bir imparatorluk haline gelen Asurlular Asurbanipal’ın ölümünden sonra eski güçlerini kaybetmişlerdir. İlk olarak İskitler tarafından istila altına alınmışlardır. Bu Asurluların güçlerini kaybetmelerini sağlarken M.Ö

612 yılında Persler, Medler ve Babiller’in iş birliğiyle yıkılmışlardır. Asurlular zaman zaman yıkılma tehlikesi geçirip tekrar güçlenmişler ve bu sebeple imparatorluk dönemlere ayrılmıştır. Ancak imparatorluğun kesin yıkılışı M.Ö 612 tarihinde olmuştur.