Sanat Tarihi

Leonardo Da Vinci Eserleri ve Anlamları

15 Nisan 1452 yılında Fransa’da doğan Leonardo Da Vinci dünyanın en önemli ressamlarından biridir. Gerek eserleri gerekse hayatı oldukça dikkat çekici bir sanatçı olan Leonardo Da Vinci’nin tek yeteneği resim yapmak değildir. Küçük yaşlarda öğretmenlerinin bile ilgilisini çeken zekâsıyla tanınmaktadır. Matematikçi, mimar, yazar, heykeltıraş ve hatta müzisyen olduğu ile ilgili bilgiler tarihin tozlu sayfalarına adını yazdırmasında etkili olmuştur.


1. Mona Lisa (1503-1539)

Mona Lisa, İtalyan sanatçı Leonardo da Vinci’nin yarım boy portre resmidir. İtalyan Rönesansının arketipsel bir başyapıtı olarak kabul edilen “en çok bilinen, en çok ziyaret edilen, hakkında en çok yazılan, hakkında en çok söylenen, dünyanın en çok parodisi yapılmış sanat eseri” olarak tanımlanmıştır. Resmin yeni nitelikleri, öznenin esrarengiz ifadesini, kompozisyonun anıtsallığını, formların ince modellemesini ve atmosferik illüzyonizmi içerir.

Resim muhtemelen Francesco del Giocondo’nun karısı olan İtalyan asil kadın Lisa Gherardini‘ye aittir ve Lombardiya’nın beyaz kavak panelinde yağda bulunmaktadır.

1503 ile 1506 yılları arasında resmedildiğine inanılıyordu; ancak Leonardo, 1517’ye kadar bu konu üzerinde çalışmaya devam etmiş olabilir. Fransa Kralı I. Francis tarafından satın alındı ​​ve şimdi 1797’den beri Paris, Louvre’da kalıcı olarak sergilenen Fransız Cumhuriyeti’nin mülkiyetindedir.

Mona Lisa, dünyanın en değerli resimlerinden biridir. Guinness Dünya Rekorunu 1962’de 100 milyon ABD Doları ile tarihin bilinen en yüksek sigorta değerlemesi ile elinde tutuyor (2019’da 660 milyon ABD Doları’na eşdeğer).


2. Vitruvius Adamı (1490)

İdeal insan bedeninin işlendiği eser Leonardo da Vinci’nin yetişkinlik döneminde çizdiği eserlerden biridir. Gerek farklı bir tarzda olması gerekse merak uyandırması sebebiyle oldukça ilgi çekici karşılanmaktadır. Vitruvius teorisinde ki insan bedeninin çizime aktarılmış hali olarak tanımlanmaktadır.

Çizim, da Vinci’nin ideal insan vücudu oranları konseptini temsil ediyor. Bir kare ve bir daire içindeki yazıt, antik Romalı mimar Vitruvius’un De Architectura adlı eserinin III. Kitabındaki tanımından gelmektedir.

İlk kez 1810’da reprodüksiyonda yayınlanan çizim, 19. yüzyılın sonlarında yeniden üretilinceye kadar bugünkü ününe ulaşamadı ve Leonardo’nun zamanında veya daha sonra sanatsal pratiği etkilediği açık değil.


3. Kayalıklar Bakiresi (1483 – 1486)


Eser ve eserin yapılış biçimi ile ilgili günümüzde birçok teori olsada kayalıklar bakiresi ismi ile bilinmektedir. Tasvir edilen konunun ne olduğu ile ilgili birbirinden farklı yorumlar söz konusudur.

Eserin en önemli özelliği ise Yüksek Rönesans’ın örneklerinin başında gelmesidir. Eser içerisinde kolların, ellerin hatta gözlerin bile hareket halinde olması işlenmiştir.

4. Son Akşam Yemeği (1495 – 1498)

Son Akşam Yemeği, Milano’daki Santa Maria delle Grazie Manastırı yemekhanesinde İtalyan ressam Leonardo da Vinci’nin 15. yüzyılın sonlarına ait bir duvar resmidir. Batı dünyasının en çok tanınan resimlerinden biridir.

Çalışmanın 1495-96 yıllarında başladığı varsayılıyor ve Leonardo’nun patronu Milano Dükü Ludovico Sforza tarafından kilisede ve manastır binalarında yapılan yenileme planının bir parçası olarak görevlendirildi.

Resim, Yuhanna İncili 13: 21’de anlatıldığı gibi, İsa’nın elçileriyle Son Akşam Yemeği sahnesini temsil etmektedir. Leonardo, İsa onlardan birinin kendisine ihanet edeceğini açıkladığında Oniki Havariler arasında meydana gelen şaşkınlığı tasvir etti.

Kullanılan yöntemler, çeşitli çevresel faktörler ve kasıtlı hasar nedeniyle, çok sayıda restorasyon girişimine rağmen orijinal resmin çok azı günümüzde kalmıştır ve sonuncusu 1999’da tamamlanmıştır.


5. Kakımlı Kadın (1489 – 1491)

Kakımlı kadın eserinin bir nevi amblem olarak kullanıldığı tahmin edilsede kanının kim olduğuna dair birçok teori söz konusudur.

Kimi tarihçilere göre Milano Dükü Ludovico Sforza’nın metresi olarak yorumlanırken kimi tarihçilere göre böyle bir durum söz konusu değildir. Kadının başının sağa dönük olması ve tek bir noktaya kitlenmiş olması ile ilgili de birbirinden farklı yorumlar mevcuttur.

İnsan bedeninin anatomisinin yanı sıra duygu ve düşüncelerin esere çok net aktarılmış olması eserin hayranlık uyandıracak özelliklerinden yalnızca bir tanesi.

6. Hz. Meryem ve Oğlu Azize Anne ile (1503 – 1519) (The Virgin and Child with St. Anne)

Kimi tarihçilere göre bu eser Leonardo da Vinci’nin son eseridir. Bu konuyla ilgili herhangi bir kesinlik söz konusu olmamakla birlikte Azize Anne, kızı Hz. Meryem ve Bebek İsa işlenmiştir.

İşlenilen bebeğin masumluğu ve çocuksu davranışları oldukça ilgi çekici kılınmıştır. Olağanüstü bir bölgede işlenmiş olduğu eserin dikkat çekici özellikleri arasında yer almaktadır. 

7. Kırmızı Tebeşir Otoportresi (1490 – 1515-16)

Uzun saçlara ve sakallara sahip olan bir insan figürünün işlenmesi ile ortaya çıkmış bir eserdir. Bu eserin Leonardo da Vinci’nin kendisini ifade ettiği tahmin edilmektedir.

Kırmızı tebeşirle resmedilmesi eserin adının Kırmızı Tebeşir Otoportresi olarak anılmasına neden olmuştur. Bu eser farklı insan figürlerini çizdiği defteri içerisinde bulunmaktadır.

8. La Scapigliata (1500 – 1510)

Boynu eğik halde duran bir kadın figürüdür. Saçı dağınık halde işlenmiş olan eser hafif fırça çizimleri ile yapılmıştır. 1500 ile 1510 tarihleri arasında yapıldığı tahmin edilmektedir. Eser oldukça soluk görünsede omuz detaylarının bile işlendiği görülmektedir.

9. Salvator Mundi (1500)

Eser 2017 yılında  450.3 milyon dolara satılmıştır. Bu kadar yüksek meblağa satılması sebebiyle oldukça konuşulmuştur.

Çizildiği dönemde eserin bilinmemesi eserin Leonardo da Vinci’ye ait olmaması iddalarının oluşumuna sebep olmuştur. Otantik çizim örneklerinden biridir.

10. Saint John the Baptist (Vaftizci Yahya)

Vaftizci Yahya, Leonardo da Vinci’nin ceviz ağacı üzerine yapılmış Yüksek Rönesans yağlı boya tablosudur. Muhtemelen 1513’ten 1516’ya kadar tamamlandı, onun son resmi olduğuna inanılıyor.

Resmin orijinal boyutu 69 × 57 cm idi. Şimdi Paris, Fransa’daki Louvre Müzesi’nde sergileniyor.

Eser, Vaftizci Yahya’yı izole bir şekilde tasvir ediyor. Chiaroscuro kullanımıyla, figür gölgeli arka plandan ortaya çıkıyor gibi görünüyor. Aziz kürk giymiş, uzun kıvırcık saçlı ve Leonardo’nun ünlü Mona Lisa’sını anımsatan esrarengiz bir şekilde gülümsüyor.

Sol elinde bir kamış haçı tutarken, sağ eli Leonardo’nun Burlington House Cartoon’undaki Saint Anne’ninki gibi cenneti işaret ediyor.

11. Adoration of the Magi (Akil Adamların Hayranlığı)

Meryem Ana ve Çocuk ön planda tasvir edilir ve Magi hayranlıkla diz çökerek üçgen bir şekil oluşturur. Arkalarında, (en sağda) genç Leonardo’nun kendi portresini de içeren yarım daire şeklindeki figürler var.

Soldaki arka planda, üzerinde işçilerin görülebildiği ve görünüşe göre onu tamir eden pagan bir yapının harabesi var. Sağda at sırtında dövüşen adamlar ve kayalık bir manzara çizimi.

12. The Battle of Anghiari (Anghiari Savaşı)

Anghiari Savaşı (1505), Leonardo da Vinci’nin kayıp bir tablosudur ve çoğu zaman “Kayıp Leonardo” olarak anılır ve bazı yorumcular, Salone dei Cinquecento’daki (Beşler Salonu) daha sonraki fresklerden birinin altında hala gizlendiğine inanmaktadır.

Ana sahnesi, 1440’ta Anghiari Muharebesi‘nde bir sancağa sahip olmak için bir savaşa giren öfkeli savaş atlarına binen dört adamı tasvir ediyordu.

13. İsa’nın Vaftizi

Resim, Vaftizci Yahya’nın Ürdün Nehri kıyısındaki İsa’nın Vaftizini tasvir ediyor. Kurtuluş ve yaşamın sembolü olan palmiye ağacının önünde diz çökmüş iki melek vardır; biri İsa’nın giysisini tutar, diğeri ise elleri kıvrımlıdır.

Vaftizci Yahya nehirde çıplak ayakla cüppeli ve başında haleli. İsa’nın başına nehir suyunu dökerken üstünde altın haç olan bir asa tutuyor.

Nehirde çıplak ayakla dua ederken tasvir edilen İsa’nın başının üzerinde bir hale var. Görünür kasık kıllarıyla cinsel organlarını örten küçük bir giysisi var.

14. Saint Jerome in the Wilderness (Aziz Hieronymus)

Bitmemiş bir resmin petrol taslağı, bir keşiş hayatını yaşadığı Suriye çölüne çekilirken ileri yaştaki Aziz Jerome’u tasvir ediyor. Aziz, kayalık bir manzarada diz çöker ve resmin en sağında hafifçe çizilebilen bir haça bakar.

Jerome’un sağ elinde, geleneksel olarak kefaretle göğsünü dövdüğü gösterilen bir taş tutuyor. Ayaklarının dibinde, pençesinden bir diken çıkardıktan sonra sadık bir arkadaş olan aslan var. Aslan, taş ve kardinal şapkası, azizin geleneksel özellikleridir.

15. Madonna ve Çiçekli Çocuk (Benois Madonna 1478)

Benois Madonna, oğluyla oynayan genç bir İtalyan kadını gösterir. Mary’nin kıyafetleri 15. yüzyılın Floransa modasını takip ediyor. Çocuğa bir çiçek gösteriyor, ama çocuk elindeki yabancı nesneyi arıyor. İşte bu, gelecekteki Çarmıha Gerilme’nin işareti. Bu, Leonardo da Vinci’nin sunduğu maneviyat ve merakın bir karışımı.

Pablo Picasso Eserleri ve Anlamlarını öğrenmek için tıklayabilirsiniz.

Melike Cezayiroğlu

Hacettepe Üniversitesi'nde Pazarlama Yüksek Lisans eğitimini tamamladıktan sonra Sosyal Medya Pazarlama Uzmanı olarak bir ajansta görev almıştır. 2020 yılından itibaren Webional ve Seotional içerik sitelerinde Dijital İçerik Yöneticisi olarak görev almaktadır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Başa dön tuşu