Osmanlı Tarihinin En Önemli Direnişlerinden Birisi: Plevne Müdafaası
Plevne savaşı 19 Temmuz 1877 yılında Rus imparatorluğu ve Osmanlı ordusu arasında gerçekleşmiştir. Osmanlının en önemli direnişlerinden birisi olarak tarihe geçmiş olan Plevne savunması, Rus imparatorluğunun Plevne’yi bombalaması ile başlamıştır. Tarihin akışını direkt olarak etkileyen bu savunma savaşı Osmanlının gücünü Avrupa’ya kanıtlaması ile sonuçlanmıştır. Her ne kadar mağlubiyet başlığı altında görülmüş olsada Osmanlı için başarılı bir savunma olmuştur. Rus birliklerinin binlerce kişilik sayıca üstünlüğüne rağmen kolayca savaşı bitirememiş olması bu duruma kanıt olarak gösterilmektedir.
Plevne Savaşı Ne Zaman Yapılmıştır?
Plevre savunması 1877 yılında gerçekleşmiştir. Osmanlı tarihini etkileyen bu savunma Rus-Romen ordusu ile Osmanlı ordusu arasında yaşanmıştır. 145 günlük çetin bir mücadelenin ardından Osmanlı devleti yenilgiye uğramış olsada az sayıda askeri ile muazzam bir direniş örneği göstermiştir. Osmanlının en büyük direniş mücadelesi olarak anılan Plevne savaşı 10 Aralık 1877 yılında sona ermiştir.
Plevne Nerededir?
Bulgaristan’ın kuzeyinde bulunan şehir, Osmanlı tarihini için oldukça büyük bir öneme sahiptir. 93 harbi sırasında Gazi Osman Paşa’nın savunması ile birlikte öneme kavuşmuş olan şehir günümüzde bir Bulgar şehridir. Çok sayıda Osmanlı eserini barındırdığı için Türk tarihine de ışık tutma özelliğine sahiptir. Bulgaristan’ın en kalabalık yedinci şehri olma özelliğine sahip bölge Osmanlı döneminde Avrupa’da bulunan bir sınır bölgesi olmuştur.
Plevre savaşına ev sahipliği yapmış olan şehirde 200’ün üzerinde anıt bulunmaktadır. Osmanlının en büyük savunma mücadelesini ismini vermiş olan şehir tarihe ışık tutulması adına birçok iz taşımaktadır.
Plevne Savaşı Osman Paşa Kimdir?
Osmanlı tarihi için önemli bir kişilik olan Osman paşanın tam ismi Osman Nuri’dir. 1832 yılında Tokat’ da ailesinin tek erkek çocuğu olarak dünyaya gelmiş olan Osman paşa 7-8 yaşlarında İstanbul’da görev yapan babasının yanına gitmiştir. Sırasıyla Askeri Rüştiye, Askeri İdadi ve Mekteb-i Harbiyye giderek başarı ile okullarını tamamlamıştır. Askeri kişiliği daha küçük yaşlarda öğretmenlerinin dikkatini çekmiş ve geleceğin önemli askerlerinden biri olacağı konusunda konuşmalar başlamıştır. İlk askeri görevini Bursa’da yapmış ve akabinde 1866 yılında Girit’e gönderilmiştir. Gittiği her yerde idealistliği ve ön görüsü ile adını duyurmayı başarmıştır.
Her ne kadar başarılı bir asker olsa da adını duyurmasında etkili olan savaşa 28 Nisan 1877 yılında katılmıştır. Osmanlı tarihinin en önemli savunma savaşı olan Plevne savaşında kendini yalnızca Osmanlı’ya değil Rus birliklerine de kanıtlamayı başarmıştır. Rus- Romen topçularının ateşi sırasında şarapnel parçası ile yaralanması ardından birçok dedikodu çıkmıştır. Osman paşanın Ruslar tarafından öldürüldüğü dedikodularının artması sonucunda ellerinden bir şey gelmeyen ordu pes etmek zorunda kalmıştır. Arapça, Fransızca ve farsça dilleri konusunda oldukça başarılı olan Osman paşa, Plevne savaşından sonra gazi unvanını almaya hak kazanmıştır.
Plevne Savunması Nasıl Yapıldı?
19 Temmuz 1877 yılında başlayan savunma savaşında en etkili isim Osman Paşa olmuştur. Gerek askeri disiplini gerekse kararlılıkları ile dönemin en iyi askerlerinden biri olan Osman paşa ve kumandasında bulunan askerler savaşın başlaması ile Plevne’ye gitmiştir. Tarihe adını yazdırmayı başarmış olan gazi Osman Paşa savunmayı tüm detaylarına kadar düşünerek hareket etmiş ve savaşın başarı ile sonuçlanması için elinden geleni yapmıştır. 145 günlük savunma süreci içerisinde her türlü detayın düşünülmesi ne yazık ki savaşın zaferle sonuçlanmasına olanak sağlayamamıştır.
Savaşta önemli olan psikolojinin belirli dedikodular çıkartılarak askerler üzerinde olumsuz etki yaratması savaşın 10 Aralık 1877 yılında mağlubiyet ile sonuçlanmasına neden olmuştur. Kolordunun başında bulunan Osman paşanın öldürüldüğüne dair ortaya atılan iddialar askerlerin güvenini kırarak hızlı bir şekilde pes etmelerine neden olmuş ve akabinde mağlubiyet kaçınılmaz bir hal almıştır. Savaşla ilgili günümüze ulaşan binlerce belge içerisinde savunmanın ne denli kuvvetli olduğu ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Osmanlı ordusu Rus ordusundan çok daha az sayıda askerle savaşa katılmasına rağmen 145 günde muazzam bir başarı elde etmiştir. Tarihe mağlubiyet olarak işlenmiş olsada, savunma savaşı Osmanlının en önemli savaşlarından biridir.
Plevne Savaşı Sonuçları
Plevre savaşı Osmanlı için mağlubiyet ile sonuçlanmış olsada aslında Osmanlının kendini tüm dünyaya kanıtlamasına olanak sağlamış bir savunmadır. Yalnızca Türk kaynaklarında değil Rus kaynaklarında da Plevre savaşının sonuçları ile ilgili detaylı bilgiye ulaşılması mümkündür. Osmanlının az asker sayısı ile zekasını birleştirerek muazzam bir direniş göstermesi Osmanlının çöküşünü bekleyen Avrupalıları hayal kırıklığına uğratıştır.
•Kazanan veya kaybedenin önem taşımadığı Plevre savaşı tarihe mağlubiyet olarak işlenmiş olsada başarısı ve gücü ile Avrupa’nın dikkatini çekmesine neden olmuştur.
•Rus ordularının sayıca üstün olmasına karşın savaşı oldukça zor kazanması ve Osmanlı’nın gücünü yitirmediğini kanıtlamıştır.
•Savaşın en önemli sonuçlarından biri Bulgaristan ve Trakya arasında bulunan şıpka geçidinin Rusların eline geçmesidir. Ruslar şıpka geçidini ele geçirirken 93 asker hayatını kaybetmiştir.
•Plevne’nin alınmış olması İstanbul için tehlikeli bir durum haline gelmiştir.
