Kore Savaşı’nın Nedenleri ve Sonuçları Nelerdir? Türkiye Kore Savaşı’na Neden Katıldı?
Kore Savaşı 25 Haziran 1950 – 27 Temmuz 1953 yılları arasında yaşanmış olan bir savaştır. Bu savaş ilk olarak Kuzey Kore ile Güney Kore arasında başlamıştır.
Savaş Kuzey Kore ile Güney Kore arasında başlamış olsa da savaşın başlamasında Kuzey Kore’yi destekleyen Çin ve Sovyetler Birliği ile Güney Kore’yi destekleyen ABD’nin girişimleri etkili olmuştur.
Savaşı başlatan ise Kuzey Kore’nin Güney Kore’yi işgal etmesi olmuştur. İki devlet arasında başlayan savaş ABD, Çin, Birleşmiş Milletler üye devletleri ve Sovyetler Birliği‘nin de destek vermesiyle daha büyümüştür.
Kore Savaşı Nedenleri?
İkinci Dünya Savaşı öncesinde Kore Japonya’nın hakimiyetinde bulunmaktaydı. Japonya‘nın savaşı kaybetmesi ile Kore üzerinde hem ABD hem de Sovyetler Birliği hak iddia etmiştir.
Bunun üzerine de Kore’ye Güney Kore ve Kuzey Kore olarak iki hükümet kurulmuştur.
İki taraf arasında belirlenen sınırı Sovyetler Birliği’nin kışkırtması sonucunda Kuzey Kore’nin geçmesi ve Güney Kore’ye saldırmasıyla savaş başlamıştır.
Kore savaşı nedenleri arasında ilk sırayı belirlenen 38. enlem sınırının aşılması almıştır. Kuzey Kore’nin bu sınırı aşmasının ardındaki sebep ise Sovyet Rusya başkanı Stalin‘in Nato ve ABD’ye karşı güçlü olmak istemesi yer almaktadır.
Kuzey Kore’nin saldırısı sonucu Amerika’da kendi müttefiki Güney Kore’ye yardım etmiştir. Amerika bu yardımı Birleşmiş Milletler sayesinde yapmıştır.
Kuzey Kore’nin saldırısı sonrasında ABD Birleşmiş Milletler konseyine Kuzey Kore’nin sınırdan çekilmesini önermiştir.
Konseyde yapılan görüşmeler ve oylama sonucu Kuzey Kore’nin geri çekilmesi kararı çıkmıştır. Ancak Kuzey Kore bu kararı kabul etmeyince BM konseyi üye ülkeleri de savaşa katılarak Güney Kore yanında yer almıştır.
Bu ülkeler arasında Amerika, Hollanda, İngiltere, Türkiye, Belçika, Kanada, Yeni Zelanda, Filipinler, Lüksemburg, Kolombiya, Yunanistan, Habeşistan ve Güney Afrika Birliği’dir.
Kore Savaşı’na Türkiye Neden Katıldı?
Kuzey Kore ve Güney Kore müttefikleri arasında yaşanan Kore Savaşı’na Türkiye neden katıldı. Türkiye bu savaşa BM üyesi olması sebebiyle katılmıştır. Ancak Türkiye’nin Güney Kore’ye asker göndermesinin en önemli sebebi Nato’ya üye olmak istemesidir.
Türkiye’nin savaş öncesinde Nato’ya yaptığı başvuru reddedilmiş ve savaşın başlamasıyla birlikte Türkiye BM tarafından yer alarak Nato’ya üyeliğini garantileyeceğini düşünmüştür.
Bu amaç doğrultusunda da Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes‘i başlarında bulunduğu Bakanlar Kurulu 25 Temmuz 1950 tarihinde Güney Kore’ye asker gönderme kararı almıştır.
Demokrat Parti hükümetinin meclis onayı almadan asker gönderme kararı alması CHP hükümetinin tepki vermesine neden olmuştur.
Ancak hükümet alınan karar doğrultusunda 4500 kişilik askeri birliğini Tahsin Yazıcı komutasında Kore’ye göndermiştir. Kore’ye gönderilen asker sayısı daha sonra 6000’e çıkarılmıştır.
Türkiye BM üyesi 15 ülke arasında Amerika’dan sonra Kore’ye en çok asker gönderen ikinci ülke olmuştur. Türkiye gönderdiği askerlerle birlikte en etkili çatışmayı Kuzey Kore tarafında yer alan Çin ile yaşamıştır.
Kore Savaşı Ne Zaman Bitti?
Kuzey Kore ve Güney Kore arasında iki tarafın müttefiklerinin katılmasıyla büyüyen Kore Savaşı iki taraf arasında kanlı çatışmalara sebep olmuştur. İki taraf üstünlük kazanamayacaklarını anlayarak barış görüşmelerine başlamışlardır. Son olarak Çin’in de sınırdan sızması üzerinde ABD geri çekilme kararı almıştır.
Bu geri çekilme kararı sonrası 27 Temmuz 1953’te Kuzey Kore ve Güney Kore arasında Panmunjom Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır. Yapılan anlaşma ile iki ülke arasında Tarafsız Bölge oluşmuştur. Ancak savaş sonrası barış antlaşması imzalanmadığı için savaş devam ediyor kabul edilmişti.
Kuzey Kore ve Güney arasında yaşanan savaşın resmen sona ermesi 2018 yılının Nisan ayında tarafsız bölgede imzalanan barış anlaşmasıyla olmuştur. Böylece Kore savaşı ne zaman bitti sorusunun resmi cevabı 2018 yılı olmuştur.
Kore Savaşı’nın Sonuçları Nelerdir?
Kuzey Kore ve Güney Kore arasında yaşanan savaşın hem bu iki ülke açısından hem de katılan diğer ülkeler açısından çeşitli sonuçları olmuştur.
Kore Savaşı’nın sonuçlarından bazıları şunlardır;
- Türkiye Kore Savaşı’na asker göndermesi sayesinde emeline ulaşmış ve 1952 yılında NATO‘ya üye olmayı başarmıştır.
- Kore Savaşı ile Sovyet Rusya Amerika’yı Kore’den atamayacağını anlamıştır.
- Savaş sırasında toplamda 3 milyon asker şehit düşmüştür.
- Kore Savaşı’na en fazla asker kaybını ABD yaşamıştır.
- 3 sene süren savaşa Türkiye 23 bin asker gönderirken toplamda 721 şehit vermiştir.
- Savaş’ta Güney Kore’nin yanında yer alan BM ise toplamda 55 bin kayıp vermiştir. Bu kayıpların 36 bini Amerika askerleri olmuştur.
- Kore savaşında en büyük kaybı ise Çin ile Kore yaşamıştır.
Bu savaş sonrasında Kuzey Kore ve Güney Kore arasındaki gerilim çeşitli sebeplerden dolayı yıllarca devam etmiştir. 2018 yılında yapılan ateşkesle iki ülke arasında barış sağlanmıştır.
