Odin’in Oğlu Tyr: Tanrıların En Cesuru

Odin’in oğlu Tyr, İskandinav mitolojisinde en cesur tanrılardan biri olarak bilinir. Kurt Fenrir’in bağlanabilmesi için elini feda etmiştir.

Bu yazımızda İskandinav mitolojisinde önemli bir yeri olan tanrı Tyr hakkındaki tüm bilgileri derledik.

Tyr Kimdir? Ne Tanrısıdır?

Güçlü savaşçı Tyr, İskandinav efsanelerinin ilk tanrılarındandır. Günümüze kalan Tyr mitleri azdır, ancak mirası adalet ve yasallığın sembolü olarak durmaktadır. Tyr, tanrıların en cesuru olarak kabul edilir ve savaşta cesaret ve kahramanlık için bir ilham kaynağıdır.

Tyr, Aesir klanının orijinal bir üyesi, İskandinav panteonunun ana tanrılarından biri ve Odin‘in oğluydu. Tyr’ın daha önceki dönemlerde tanrıların lideri de olabileceği düşünülmektedir.

Tyr’in Kökeni

Tyr, mitolojide esrarengiz bir figürdür, çünkü efsaneler ağızdan ağza aktarılırken hikayesinin çoğu kaybolmuştur. 13. yüzyılın başlarında İzlanda’da tarihçi Snorri Sturluson tarafından yazılan Nesir Edda’dan sağ elini nasıl kaybettiğini biliyoruz.

Tyr’in Elini Kaybedişi: Kurt Fenririn Bağlanması

Fenrir, tanrı Loki ve dev Angrboda‘nın devasa kurt yavrularıydı. Doğduğunda, bir gün kozmosun yok edilmesine yardımcı olacağı kehanet edildi. Büyüdükçe ve gittikçe şiddetlendikçe, Aesir’in tanrıları, korunmaları için onun sınırlandırılması gerektiğine karar verdi.

Tanrıların kurt Fenrir’i ilk bağlama girişimi başarısız oldu. Zinciri hızlı bir tekme ile kırdı. İki kat daha güçlü bir goblenle tekrar denediler, ancak dev kurt da kendini bu bağdan kurtarmayı başardı. Bu noktada, tanrılar giderek daha fazla endişeleniyordu ve Tyr’ın babası Odin, yardım için huysuz kara elflere yeraltından bir mesaj gönderdi.

Cüceler, altı sihirli malzemeden yapılmış bir pranga yapmayı kabul ettiler: bir ayının bağları, bir kadının sakalı, bir kedinin ayaklarının sesi, bir dağın kökü, bir balığın nefesi ve bir kuşun tükürüğü . Sonuç, ipek kadar pürüzsüz ama demir kadar güçlü bir zincirdi.

Başlangıçta, gücünü gösterme fırsatı olarak zincirleme oyunun tadını çıkaran Fenrir, bu özel halkadan kurtulma yeteneğinden gizlice şüphe etti ve ona takılmasına izin vermeden önce iyi niyet göstermesini istedi.

Tyr ayağa kalktı ve tüm tanrılar adına bir iyi niyet sunusu olarak elini cesurca kurtun ağzına koydu. Fenrir, ancak o zaman zincirin kendisine yerleştirilmesine izin verdi. Bu sefer kurtulma girişimleri başarısız oldu. Tuzağa düşürüldüğü için hayal kırıklığına uğramış ve öfkeliydi, Tyr’ın elini kaptı. Tyr, tanrıların güvenliği için elini feda etmişti.

Aesir’in geri kalanı içeri atladı ve zinciri büyük bir kaya ile sabitlenmiş dev bir taş levhadan geçirdi ve Fenrir bu noktaya kalıcı olarak bağlı kaldı. Uluyan kurdun daha sonra ağzı kapatıldı. Tanrıların kıyameti Ragnarök dönemine kadar sessiz kalacaktı.

Tyr’in Ailesi

Tyr’ın babası, Aesir klanının şefi ve Herkesin babası olarak bilinen Odin’dir.

Odin’in karısı ve Tyr’ın annesi Frigg’dir. Frigg, aşk ve evliliğin İskandinavya’da bir temsilidir ve bir gökyüzü tanrıçasıdır. Aynı zamanda görücü olarak da bilinir, gelecekte ne olacağını biliyordu ama onu değiştiremiyordu.

Tyr ve Garm Savaşı: Tyr’in Ölümü

Kozmosun sonu zamanı geldiğinde, Ragnarok savaşı Dokuz Dünya’yı yok etmeye başladı. İyilik ve kötülük savaşı başladı ve Odin tanrıları Loki, devler ve canavarlara karşı savaşa götürdü.

Kaderlerini bilmelerine rağmen, tanrılar meydan okurcasına kaderleriyle yüzleşti ve her biri bir dev ya da canavarla savaştı. Tek kollu Tyr, yeraltı dünyasının cehennem köpeği Garm ile savaşacaktı. Sonunda, Tyr Garm’ı öldürmeyi başardı ama o kadar büyük yaralar aldı ki, ölüme de yenik düştü.

Ragnarok’u müjdeleyen en önemli olaylardan biri kurt Fenrir’in sihirli bağından kaçmasıydı. Bazı mitologlar, Garm ve Fenrir’in aynı figür olduğuna inanıyorlar, çünkü Tyr’ın son savaşta Fenrir ile savaşacak olması çok makul görünüyor. Fenrir’i kandırmış ve bu sırada kolunu kaybetmişti. Aynı figür değillerse, o zaman kesinlikle benzer figürler ve her ikisi de dünyanın yıkımı sırasında kaos güçlerini temsil ediyor.

Tyr’in Günümüz Kültürüne Etkileri

Tyr daha sonra Romalılar tarafından Mars gezegeni ile ilişkilendirildi ve haftanın bir gününü onun onuruna Salı (Týsdagr) olarak adlandırdılar. Norveç’te Tyr adında ve Tysnes adında bir belediye de var.

Daha sonra kötü şöhretli babası Odin’den daha az önemli hale geldi. Cermen halkının Avrupa’ya ve içinde göç dönemi olan MS 21-700 yılları arasında, eski Tyr efsanesinin çoğu kaybolmuştu. Marvel Comics, insanüstü güçlere sahip kılıç taşıyan Asgardlı bir savaşçı olan İskandinav tanrısına dayanan bir karakteri öne çıkararak Tyr’ı popüler kültüre tanıttı.