Parayı İcat Eden Uygarlık Lidyalılar

Parayı icat etmeleri sebebiyle tarihte büyük bir öneme sahip olan Lidyalıların kim olduğu pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Milattan önceki yıllarda Anadolu topraklarında yaşamış olan Lidyalılara ait bilgiler şöyledir;

Lidyalılar Kimdir?

Lidyalılar doğudan gelerek Anadolu topraklarında egemenlik sürmüş olan bir kavimdir. Anadolu’ya geldiklerinde Hitit ve Frig uygarlıklarının egemenliğinde bulunan Lidyalılar Friglerin yıkılmasından sonra kendi egemenliklerini kurmuşlardır. Lidyalıların kurucu ise Kral Giges‘tir. Kral Giges uygarlığın en önemli krallarından birisidir.

Lidyalılar Ne Zaman Yaşadı?

Lidyalılar Anadolu’nun Gediz ve Küçük Menderes nehirleri arasında kalan ve ilk çağda Lidya olarak adlandırılan bölgede kurulmuşlardır. Lidyalılar M.Ö 687 ve M.Ö 546 tarihleri arasında yaşamışlardır. Yaşadıkları bölgeden dolayı Lidyalılar ismini almışlardır.

Lidyalıların Kökeni Nereden Gelir?

Tarihçiler parayı icat eden Lidyalıların kökeni hakkında yaptıkları araştırmalarda fikir ayrılıklarına düşmüşlerdir. Bunda Lidyalıların Anadolu’ya geldikleri tarihin net olarak bilinmemesi etkili olmuştur. Bazı tarihçiler Lidyalıların kökeninin Friglere dayandığını ve Friglerle beraber Anadolu’ya geldiklerini savunmuşlardır. Bazı tarihçilerse Lidyalılar’a ait yazıların Hitit yazısına benzemesi nedeniyle Lidyalılar’ın kökenlerinin Hitit’lere dayandığını savunmuşlardır. Bu sebeple Lidyalıların Hint Avrupa kökenli beni uygarlık olduğunu savunmuşlardır.

Lidyalılar Nerede Kuruldu ve Başkenti Neresidir?

İlk çağda yaşamış olan Lidyalılar günümüzde Gediz ve Küçük Menderes nehirleri arasında kalan bölgeyle Manisa Salihli merkezinde yer alan bölgede kurulmuşlardır. Lidyalılar’ın kurulduğu bölgeye Lidya adı verilirken uygarlığın başkentine Sardes veya Sard isimleri verilmiştir. Kral Giges tarafından kurulan Lidyalılar krallar tarafından yöneltilmiştir. Kralların yanında zengin soylularda etkili olmuştur. Bu sebeple yönetim sistemi olarak aristokrasi ve oligarşi yönetim sistemlerini benimsemişlerdir.

Lidyalılar en parlak dönemlerini kral Krezüs döneminde yaşamışlardır. Bu dönemde başkentleri olan Sardes sanat merkezi olarak önemli bir yer haline gelmiştir. Lidyalılar Yunanlılar’dan etkilenerek çok tanrılı dini inanışı benimsemişlerdir. Lidyalıların inandıkları tanrılar arasında Zeus, Artemis, Kibele ve Apollo isimli Yunan tanrıları bulunmaktadır. Lidyalılar ayrıca ölülerini Tümülüs adı verilen mezarlara gömmüşlerdir. Kralları için taştan kral mezarları yapmışlardır. Lidyalılar ayrıca Fenike alfabesini kullanmışlardır.

Lidyalılar Parayı Nasıl Buldu?

Lidyalılar’ın yaşadıkları dönemde ekonomi ticarete dayanmaktadır. Deniz ticaretinde Fenikeliler ve Yunanlılarla baş edemeyeceklerini anlayarak kara ticaretine yönelmişlerdir. Bu sebeple yaptıkları çeşitli alışverişlerde değiş tokuş usulü kullanılmıştır.

Ancak bu sayede yapılan ticarette çeşitli sorunlarla karşılaşıldığı için Lidyalılar madeni parayı icat etmişlerdir. Paranın icadının M.Ö 6. yüzyılda olduğu tahmin edilmektedir. Paranın icat edilmesiyle ticarette gelişmelerde yaşanmıştır. Lidyalılar döneminde ilk para kral Alyatte zamanında gümüş ve altın madenlerini karışımıyla madeni para olarak basılmıştır.

Bastıkları para sayesinde ordularında bulunan ücretli askerlerin maaşlarını ödemişlerdir. Sardes’te açtıkları ve dünyanın en eski serbest pazarında alışveriş ve ticaret yapmışlardır.

Lidyalılar Kral Yolu Ne Zaman ve Neden Yapılmıştır?

Ticaretin geliştirilmesi amacıyla Lidya kralı Giges tarafından yaptırılan Kral Yolu’un yapılış tarihi M.Ö 600’lü yıllara dayanmaktadır. Kral Yolu Efes’ten başlayıp Mezopotamya topraklarına kadar dayanmaktadır. Lidya kralı tarafından yapılan yol Lidyalıların gelişmesini sağlamıştır. Ayrıca bu yol ticaret yapan uygarlıkların birbirlerinden etkilenmesini sağlamıştır. Lidyalıların yaptığı Kral Yolu daha sonra Pers krallığı tarafından geliştirilmiş ve Pers Kral Yolu adını almıştır.

Lidyalılar Ne Zaman ve Nasıl Yıkıldı?

Lidyalılar’ın yıkılması ise Pers uygarlığı tarafından gerçekleşmiştir. Bölgede güçlenen ve Ege Denizli’ne inmek isteyen Persler M.Ö 546 yılında uygarlığa son vermişlerdir. Lidyalılar’ın yıkılmasından ücretli askerler çalıştırmaları etkili olmuştur. Para için çalışan askerler uygarlığı korumak amaçlı yapılan savaşlarda başarı gösterememişler ve uygarlığın yıkılmasına zemin hazırlamışlardır.