Genel KültürOsmanlı Tarihi

Dünyaya Korku Salan Yeniçeriler Hakkında Tüm Bilgiler

Osmanlı devleti içerisinde yer alan klasik ordunun, kapıkulu ve eyalet askerleri olmak üzere iki kolu bulunmaktadır. Kapıkulu ocaklarının içerisinde yer alan üç ana kol; piyade, süvari ve kapıkulu ocakları olarak isimlendirilir. Piyade adı verilen bölüm içerisinde yer alan Yeniçeriler, savaş sırasında öne sürülen, savaşta önemli rol oynayan ve karşı tarafın askeri gücüne büyük ölçüde darbe indiren ocak olarak bilinmektedir.

Yeniçeri Nedir? Kimlere Yeniçeri Denir?

Osmanlı döneminde, genişleyen topraklarla birlikte askere duyulan ihtiyaç da artmıştır. Yeniçeriler, bu açığı gidermek için gayrimüslim, çoğunlukla Hristiyan, çocukların devşirilmesiyle elde edilirdi. Kendilerine has olarak isimlendirilmiş bandoya yani Mehter’e de sahip olan yeniçeriler, hem çok güçlü hem de askeri alanda donanımlı kişilerdi.

Yeniçeri Ocağı Ne Zaman Hangi Padişah Tarafından Kuruldu?

Yeniçeri ocağı, I. Murat (1359-1389) döneminde kurulduğu bilinen, askeri bir ocaktır. Osmanlı devletinin üçüncü padişahı olan Murat, bu yeniliği getirmiştir. Devletin, döneminde asker ihtiyacının karşılanması için geliştirilen bu yöntem, eskilerden ilham alınarak yürürlüğe geçirilmiştir.

Bu ilham alınan nokta, Anadolu Selçuklu dönemine kadar dayanmaktadır. Hassa ismini almış olan orduya sahip olan, maaşlı askerler Anadolu Selçuklu döneminde sarayı korumakla yükümlü hale getirilmiştir.

Hassa ordusunun da temellerinin daha eskiye, Karahanlı dönemine kadar dayandığı bilinmektedir. Geçmişten Osmanlı dönemine kadar gelişerek ve değişerek gelen Yeniçeri ocağı, kökenlerine inildikçe derinleşmektedir.

Yeniçeri Askerlerinin Görevleri Nelerdir?

Yeniçeriler, askeri eğitime küçük yaşta başlarlardı. Bu yüzden çok disiplinli ve eğitimi ağır bir süreçten geçerlerdi. Genellikle baba olarak bildikleri kişi padişah olurdu ve direkt olarak ondan emir alırlardı. Aylıklarını çekmeye, özel kıyafetlerini giyerek giderlerdi.

Yeniçeriler:

  • Ordunun önemli bir kısmını oluştururdu,
  • Savaş alanında, önemli bir statüye sahiplerdi,
  • Kendilerini geliştirmek için çok çalışmak zorunluydu,
  • Disiplini bozmadan, sürekli olarak talimler yapmaları gerekirdi, çok iyi kılıç kullanmak birinci vazifeleriydi,
  • İslamiyet emirlerini yerine getirmek zorundaydılar.

Yeniçeri ocağına giren askerler, emekliye ayrılana ve hizmet süreleri dolana kadar evlenmeme sözünü yerine getirirlerdi. Böylece duygusal olarak bağ kuracakları bir aileye mensup olmadan, sadece savaşma üzerine odaklanırlardı.

Yeniçeri Ocağı Nedir?

Birinci Murat döneminde kurulmuş olan Yeniçeri ocağı, devşirme askerler yetiştirmek üzerine temellenmiştir. Osmanlı devletinin genişleyen sınırları ve artan nüfusu, ülkeyi korumaya yönelik hareket geçilmesi gerektiğini gösteriyordu. Osmanlı’nın kendisine yetecek askere ulaşabilmesi için devşirme sistemiyle, Hristiyan ailelerden çocuk eğitmeye başladı. Yeniçeri ocağı sisteminde gönüllülük esas olarak görülürdü. Gönüllü olan çocuklara öncelik tanınırdı, özellikle bir ailede tek bir erkek çocuk varsa, bu çocuk devşirme sistemine kabul edilmezdi. Savaşta babasını kaybetmiş ya da diğer kardeşi devşirme olan ailelerden de erkek çocuk alınmazdı.

Yeniçeri Ağası Kime Denir?

Ocağın işleyişinden sorumlu olan askere verilen isimdir. Sosyal hayatta ve askeri hayatta yapması gereken zorunlulukları ve görevleri olan yeniçeri ağası, padişahın sağ kolu olan sadrazamdan hemen sonra gelmektedir. Orduya, padişahın emirlerini ileten kişidir. Aynı zamanda, ülke içindeki esnaf ve zanaatkarları da denetleyerek, halkın refahını sağlama görevine de sahiptir. Padişahın da yer aldığı, günümüz bakanlar kurulunun muadili olan Divan-ı Hümayun’un da üyesi olarak bilinmektedir.

Yeniçeri Ocağı Ne Zaman Bozulmaya Başladı?

Ocağın bozulmaya başladığı tarihlerde, en göze çarpan detaylar arasında gayrimüslim çocuklarının yanında ocağa rüşvetle asker kaydedilmesiydi. Askeri açıdan yeterliliğe sahip olmayanların da ocağa alınması, iç işlerin karışmasını başlatmıştır. Kendi güçlerinin farkına varmaya başlamış olan yeniçeriler, gönüllülük esasını çiğnemeye başlamıştır. İsteyerek gittikleri savaşlarda çok güzel işler başarıyorken, istemeden gittikleri savaşlarda uygunsuz işler de yapmaya başlamışlar, etrafa zarar vermişlerdir.

Yeniçeri Ocağı Ne Zaman Kim Tarafından Kaldırıldı?

II. Mahmut tarafından 16 Haziran 1826 tarihinde kaldırılan yeniçeri ocağı, bozulmuş ve yozlaşmıştı. Özellikle bu dönemde yaşanan en büyük isyanlardan birisi olan Kabakçı Mustafa İsyanı, yeniçerilerin dikkati üstüne çekmesine sebep olmuştur. II. Mahmut’un getirmek istediği yeni askeri sistemi reddeden yeniçerilerin tekrar ayaklanması olayın büyümesine sebep olmuştur.Tarihe Hayırlı Olay olarak geçen bu değişim, yeniçeri askerlerinin öldürülmesi, kaçanların da asılarak öldürülmesidir. Halkın yeniçerilerin zulmünden ve davranışlarından yorulması, padişahın da bunu göz ardı etmeden, bu ocağı kaldırması olayına Hayırlı Olay anlamına gelen Vaka-i Hayriye ismi verilmiştir.

Melike Cezayiroğlu

Hacettepe Üniversitesi'nde Pazarlama Yüksek Lisans eğitimini tamamladıktan sonra Sosyal Medya Pazarlama Uzmanı olarak bir ajansta görev almıştır. 2020 yılından itibaren Webional ve Seotional içerik sitelerinde Dijital İçerik Yöneticisi olarak görev almaktadır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Başa dön tuşu